Botoks

Botoks en sık başvurulan sadece enjeksiyonla uygulanan, ameliyat gerektirmeyen kozmetik bir yöntem uygulamasıdır. Botoks aslında ilacın piyasada kullanılan adı olup sadece bir firmanın kullandığı isimdir. Ticari olarak Botoks (ABD) ve Disport (İngiltere) adı altında iki farklı firma tarafından piyasada satılmaktadır. İlacın içerisindeki Botilinum  tip A toksini Clostridium botulinum adlı bakterinin salgıladığı  nörotoksin olup doğada mevcut olan en kuvvetli toksik özelliğe sahip maddelerden birisidir. “Botilinum  tip A toksini” adalelerin kasılma fonksiyonunu engelleyerek adalelerin kasılmasını bozarak işlev görür. Çok küçük miktarda dozlar halinde kas içerisine uygulanması ile giderilemeyen kas spasmları ve kozmetik tedavilerde istenmeyen kırışıkların giderilmesinde kullanılmaktadır. Yüzdeki mimik kaslarının kasılması sonucu gelişen kırışıklıkların( alın, gözkapağı, kaş, dudak gibi) giderilmesinde etkili bir yöntemdir.

Etki mekanizması

Az miktardaki toksin kas içerisine enjekte edildiğinde sinir-kas “nöromüskular” bileşke noktasındaki kas sinir bağlantısındaki uyarının iletilmesini sağlayan “acetylcholine” salınımını engelleyerek kasın kasılmasını 4-6 aya varan bir süre için engellemektedir. Önceleri engelenemeyen göz kapağı kasılmaları (tik) gibi istemsiz kas kasılmalarının tedavisinde kullanılan botoks kısa zamanda geniş kullanım alanları buldu. Yüzdeki mimik çizgilerini gidermesinin fark edilmesi ve 2002 yılındaAmerika’da FDA ( Food Drug Administration) onayı alması ile estetik cerrahinin sıkça kullandığı uygulamalar arasına girmiştir. 

Kullanım alanları

Yüz bölgesinde istenmeyen adale kasılmaları özellikle tik adını verdiğimiz istemsiz kasılmaların tedavisinde kullanılmaktadır. Kozmetik cerrahide yüzdeki mimik kasların kasılmasına bağlı olarak gelişen ve zamanla kalıcı hale gelen kırışıklıkların tedavisinde çok etkilidir. En çok alın, kaş ve göz kapağının özellikle dış kısmındaki kırışıkların tedavisinde kullanılır. Bunlara ek olarak burun ve dudak çevresindeki kırışıklıklarda da kısmen etkili olabilmektedir.    

Kozmetik uygulamanın yanı sıra migren tedavisi, koltuk altı ve avuç içi aşırı terlemesi (hiperhidrosis), kontrolsüz göz kapağı kasılmaları (blefarospasm), servikal distoni gibi rahatsızlıklarda tedavide kullanılabileceği FDA tarafından onaylanmıştır.

Botoks  uygulaması

Botoks enjeksiyonu genellikle anestezi gerektirmeden veya “Emla krem” (lokal topik anestetik krem) ile cilt anestezisini takiben uygulanır. Uygulama süresi 10- 15 dakika kadardır. Uygulamayı takiben hasta normal yaşamına döner. Sonucun başarılı olması için enjeksiyon noktalarının doğru seçimi önemlidir. Hastaya göre değişiklik göstermesine rağmen genelde her hastaya 50  I.ünite Botoks veya 150 ünite Dysport  uygulanır. Enjeksiyon daha önceden doktor tarafından kalemle işaretlenmiş noktalarda kas içerisine 1- 3 ünitelik dozlar halinde yapılır. Toksin kas sinir bağlantı noktasında uyarıyı engelleyerek kırışıklığa yol açan kasın kasılmasını durdurur. Başlangıçtan itibaren maksimum etki genellikle 7. günde kendini gösterir ve 4-6 aya yakın süre devam eder ve bu sürenin sonuna doğru etkisi azalarak biter.

Yan etkileri

Çok nadirde olsa baş ağrısı, kızarıklık, nezle benzeri belirtiler, enjeksiyon noktalarında ağrı görülebilir. İğne giriş yerlerinde küçük damarların zedelenmesine bağlı küçük hematomlar yani mor renkli kan toplanması olabilir. Hasta normal yaşamına hemen dönebilir. 

Alternatif ve ek tedaviler

Derin çizgilerde Restylane, Purogen gibi dolgu maddeleri veya yağ dokusu enjeksiyonları denenebilir. Kozmetik tedavilerle giderilemeyecek ölçüdeki kırışıklarda yüz germe, alın germe gibi cerrahi müdahalelerde düşünülmelidir.